Metoda nanoszenia srebra na powierzchnię metali, czyli srebrzenie jest bardzo popularna technologia i bardzo szeroko stosowaną. Na skalę przemysłową proces jest przeprowadzany poprzez galwanizowanie. Jednak srebrzenie to nie tylko sposoby oparte na elektrolizie.
Bezprądowe posrebrzanie pozwala na uzyskanie jednorodnych powłok. Niestety są one dość cienkie. Za to są łatwe do przeprowadzenia.
1. Różne technologie na skuteczne srebrzenie
- bezprądowe;
- prądowe.
2. Metody srebrzenia bezprądowe
- srebrzenie przez pocieranie;
- srebrzenie przez gotowanie.
Wybór metody zależy od dwóch parametrów srebrzonego przedmiotu. Ważne są jego wielkość i skomplikowanie budowy. Duży płaski przedmiot, jak taca, która ma misternie zdobione obrzeże łatwiej srebrzyć poprzez pocieranie. Skomplikowane figuratywne przedstawienie np. postaci ludzkiej o niewielkich rozmiarach zdecydowanie łatwiej jest posrebrzyć metodą gotowania. W pierwszym przypadku zajdzie konieczność zastosowania dość dużego naczynia do gotowania, a co za tym idzie zużycia znacznych ilości płynu do reakcji.
W drugim przykładzie zakamarki rzeźby i niewielkie jej rozmiary uniemożliwią dotarcie szmatką nasączoną pastą w najdrobniejsze zakamarki figury.
Pastę do srebrzenia komponuje się z kilku odczynników
- białej soli kuchennej;
- chlorku srebrowego;
- kwaśnego winianu potasowego.
Ze względu na reaktywność chlorku prace wykonuje sie w ciemności. Ingrediencje łączy się rozcierając w porcelanowym moździerzu. Powstałą pastę nakłada się za pomocą naturalnego materiału tekstylnego (ircha, flanela, bawełna). Uprzednio przygotowana powierzchnia detalu po przetarciu pastą natychmiast pokrywa się matową warstwą srebra.
Srebrzenie przez gotowanie przebiega w obecności takich samych odczynników. Roztwór zamiast rozcierania poddaje się gotowaniu, aż do całkowitego rozpuszczenia składników. Podczas srebrzenia, które trwa mniej niż pół godziny, roztwór musi być bliski wrzenia i poruszać się równomiernie.
3. Nanoszenie srebra metodą galwaniczną
W warunkach domowych nie poleca się stosowania roztworów elektrolitycznych zawierających cyjanki. Są zdecydowanie sprawniejsze w działaniu, ale bardzo toksyczne. Dla osiągnięcia celów każdy majsterkowicz może wykorzystać zestaw jodku potasu i chlorku srebrowego. Chlorek srebrowy trzeba chronić przed światłem dziennym. Rozkłada ono związek chemiczny, pokrywając go czarno-szarym nalotem. Taki chlorek nie nadaje się do kąpieli galwanicznej.
Ważnym elementem jest anoda. Jeśli stosowana będzie anoda rozpuszczalna np. ze srebrnego przedmiotu, trzeba się liczyć z zanieczyszczeniem kąpieli metalami wchodzącymi w skład stopu. Jeśli natomiast zastosowana będzie anoda nierozpuszczalna, utrzymanie stałości procesu wymaga uzupełniania srebra w roztworze.
We wszystkich opisanych metodach należy zastosować prace przygotowawcze (mycie, odtłuszczanie, trawienie), jak przy podobnych pracach, jak na przykład polerowanie.
Jeszcze jedna uwaga dotyczącą narzędzi i naczyń. W procesach chemicznych srebrzenia nie stosuje się naczyń metalowych. Chyba że są emaliowane.